"Daj Sobie Szansę"

W grupie nowotworów najskuteczniej leczonych na świecie: rakach gruczołu sutkowego i szyjki macicy, które są najlepszym przykładem zależności między wczesnym wykryciem, a szansą na wyleczenie, osiągamy najgorsze wyniki. Na świecie wczesne postaci raka sutka wykrywa się u 70% kobiet, natomiast w Polsce 70% stanowią ciężko chore pacjentki z niewielkimi szansami na zdrowie i życie.

Województwo wielkopolskie, w którym również znajduje się powiat jarociński, zajmuje niechlubne czwarte miejsce pod względem zachorowania na raka sutka. Szczególnie zagrożone na zachorowania są kobiety powyżej 50 roku życia. Potwierdzają to wszystkie ogólnopolskie statystyki. W roku 1998 na terenie powiatu jarocińskiego odnotowano 674 zgony, a w 1999 roku - 711 zgonów, w tym 20% stanowią nowotwory złośliwe, tj. 134 (w 1998r.) i 142 (w 1999r.), w tym na raka sutka - 10 zgonów w 1998 roku i 11 zgonów w 1999r.

Niepokoi nas głównie fakt, że chorują coraz młodsze, nawet całkiem młode kobiety. Zwłaszcza te, u których przyczyny są uwarunkowane genetyczne. Dlatego też należy uświadomić kobietom, że rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny. Ogromną rolę mogą odegrać w tym przypadku działania edukacyjne w środowisku lokalnym i placówkach służby zdrowia oraz propagowanie samobadanie piersi. To prosta i tania metoda wykrywania guzków i innych nieprawidłowości w piersiach.

Najszybciej trzeba dotrzeć do mieszkańców małych miast i wsi. Są to zwykle tereny dotknięte wysokim i długotrwałym bezrobociem. Sytuacja ekonomiczna mieszkańców w tak małych miejscowościach jest bardzo trudna. Obniża się standard życia społeczeństwa, a wraz z nim zanika ich świadomość prozdrowotna. Ponad 60% ludności powiatu jarocińskiego mieszka na terenach wiejskich. Dlatego właśnie przygotowaliśmy program dotyczący profilaktyki chorób raka piersi dla mieszkańców naszego powiatu. Chcemy do nich dotrzeć różnymi drogami: przez ogłoszenia w lokalnych mass mediach, organizację specjalnych punktów konsultacyjnych w powiecie, pogadanek w szkołach i świetlicach wiejskich. Chcemy nauczyć kobiety jak systematycznie badać piersi, aby jak najwcześniej zaobserwować pojawiające się zmiany. Chcemy pokazać jak można zdążyć przed rakiem. To nie będzie zwykła edukacja, tylko rozmowa kobiet zatroskanych o swoje zdrowie. Realizatorami programu są osoby specjalnie dobrane, tak by potrafiły przełamać pierwsze lody, dotrzeć to świadomości kobiet i zmienić ich stereotypy myślenia o raku piersi.

Cel główny programu

Zwiększenie wczesnej wykrywalności raka piersi u kobiet w wieku od 18 do 65 lat życia zamieszkałych na terenie Powiatu Jarocińskiego w roku 2002.

Cele szczegółowe

1. Rozpowszechnianie wiedzy wśród kobiet w zakresie:
• ogólnej budowy gruczołu piersiowego,
• nieprawidłowości występujących w strukturze gruczołu piersiowego,
• czynników ryzyka zachorowania,
• zasad i technik samokontroli,
• sposobów wczesnego wykrywania raka piersi odczas prowadzonych prelekcji, spotkań i na podstawie kampanii informacyjnej prowadzonej w mass mediach.
2. Wykształcenie potrzeby systematycznej samokontroli piersi i nauka skutecznego samobadania piersi prowadzona na szkoleniach objętych programem.
3. Utworzenie punków nauki i samokontroli piersi na terenie powiatu jarocińskiego.
4. Ułatwienie dostępu i kontaktu z placówkami, w których kobieta może znaleźć pomoc i wsparcie w kryzysowej sytuacji: dystrybucja ulotek reklamowych, kampania informacyjna w mass mediach, informacje podczas organizowanych spotkań i prelekcji w ramach programu.

Odbiorcy programu

Odbiorcami programu są kobiety z terenu powiatu jarocińskiego w wieku od 18 do 65 roku życia oraz wszyscy mieszkańcy powiatu jarocińskiego do których skierowana jest kampania prowadzona w mass mediach.

Realizatorzy programu

1. Szpital Powiatowy w Jarocinie: lekarz ginekolog-położnik z II stopniem specjalizacji, pielęgniarki, położne, magister pielęgniarstwa ze specjalnością promocja zdrowia,
2. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Profilaktyka" w Jarocinie: pielęgniarki środowiskowo-szkolne,
3. Starostwo Powiatowe w Jarocinie: Wydział Zdrowia i Spraw Obywatelskich,
4. Stowarzyszenie Kobiet po Mastektomii - Klub Amazonek - członkinie stowarzyszenia-kobiety, które dały sobie radę w walce z rakiem, skłonne podzielić się swoim doświadczeniem z innymi,

Koordynatorzy programu

Starostwo Powiatowe w Jarocinie: Wydział Promocji i Rozwoju.

Czas trwania programu

Program przygotowany jest do realizacji w terminie od 25 marca do 8 listopada 2002r. z możliwością osadzenia elementów związanych z edukacją pacjentek na oddziałach ginekologicznych już na stałe w strukturze ZZOZ w Jarocinie i utrzymanie punktów konsultacyjnych na terenie powiatu.

Strategia działań

1. działania o charakterze edukacyjno-profilaktycznym: prowadzone w Szpitalu powiatowym w Jarocinie, na terenie powiatu jarocińskiego przez NZOZ, z pomocą Klubu Amazonek w Jarocinie, zgodnie z załączonym harmonogramem działań oraz przez Starostwo Powiatowe w lokalnych mass mediach,
2. działania o charakterze edukacyjno-kulturalnym: organizacja konkursu na plakat dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, organizacja imprezy masowej dla społeczeństwa powiatu jarocińskiego zgodnie z propozycjami w załączonym harmonogramie.

Metody działania

1. Kampania informacyjna o programie "DAJ SOBIE SZANSĘ":
• nagłośnienie problemu zachorowania na raka piersi wśród kobiet, skali tego zjawiska w powiecie oraz przedstawienie istoty przygotowywanego programu:
• materiały prasowe drukowane w lokalnych mass mediach: "Gazeta Jarocińska", oddziały "Gazety Poznańskiej" i "Głosu Wielkopolskiego",
• wywiady w telewizji kablowej PRO-ART i Radiu "ESKA" z Ostrowa Wlkp. z ekspertami: lekarzem onkologiem, pielęgniarką położną oraz z koordynatorami programu.
• ogłoszenie wśród młodzieży szkół ponadgimnazjalnych konkursu na plakat promujący program pod hasłem "DAJ SOBIE SZANSĘ",
• druk ulotek informacyjnych przewidzianych jako wsparcie informacyjne programu,
• ogłoszenia w lokalnej prasie.
2. Organizacja punktów konsultacyjnych umożliwiających naukę samokontroli piersi, przekazywanie stosownych informacji i porad na temat profilaktyki raka piersi. Punkty zlokalizowane będą w każdej gminie z terenu powiatu i w taki sposób, aby maksymalnie ułatwić dostęp do informacji kobietom z terenów wiejskich. Dlatego też znaczna część punków umieszczona będzie w szkolnych gabinetach medycznych. Oto lista punktów konsultacyjnych na terenie powiatu:
• Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Jarocinie w każdy wtorek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Jarocinie w każdy czwartek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Liceum Ogólnokształcące w Jarocinie w każdą środę miesiąca od 15.00 do 16.00
• Zespół Szkół w Rusku w każdy poniedziałek od 15.00 do 16.00
• Szkoła Podstawowa w Witaszycach w każdy wtorek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Szkoła Podstawowa nr 2 w Jarocinie w każdy piątek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Gimnazjum w Jarocinie w każdy poniedziałek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Szkoła Podstawowa w Cielczy w każdy poniedziałek miesiąca od 15.00 do 16.00
• Szkoła Podstawowa w Żerkowie w każdą środę miesiąca od 15.00 do 16.00
3. Oprócz tego stałe punkty konsultacyjne zlokalizowane będą w Szpitalu Powiatowym w Jarocinie oraz w Klubie Amazonek w Jarocinie. W punktach fachowej porady udzielać będą pielęgniarki szkolno-środowiskowe, które ukończyły kursy uprawniające je do prowadzenia działalności edukacyjnej w zakresie samokontroli piersi. Każdy uczestnik dostanie do wypełnienia ankietę podsumowującą zdobyte wiadomości podczas prelekcji.
4. Objęcie opieką profilaktyczną wszystkie pacjentki przyjmowane w oddziałach ginekologicznych w Szpitalu Powiatowym w Jarocinie. Nauka samobadania piersi - cykle edukacyjne prowadzone dla młodzieży szkół ponagimnazjalnych w powiecie. Ich celem jest upowszechnianie wiedzy na temat profilaktyki raka piersi wśród młodzieży oraz kształtowanie postaw prozdrowotnych, przełamujących barierę strachu przed rakiem. Uczestniczki wypełnią ankietę podsumowującą zdobyte wiadomości podczas prelekcji.
5. Kolejnym działaniem będą prelekcje poświęcone problemowi raka piersi i nauce samobadania piersi prowadzone wśród uczennic szkół ponadgimnazjalnych, wśród rodziców podczas wywiadówek szkolnych w szkołach ponadgimnazjalnych oraz wśród członkiń kół gospodyń wiejskich. Spotkania połączone będą z projekcją filmów edukacyjnych i rozdawaniem ulotek informacyjnych. Oprócz tego w tego typu spotkaniach uczestniczyć będą członkinie Jarocińskiego Klubu Amazonek, które będą zachęcać kobiety do systematycznego samobadania piersi i pomogą pozbywać się stereotypów w walce z rakiem. Uczestniczki wypełnią ankietę podsumowującą zdobyte wiadomości podczas prelekcji.
6. Prowadzone będą również dyżury przy telefonach pod numerem 505 23 62, 505 23 13 (w godzinach od 8.00 do 16.00). Dyżur ten pełnić będą pielęgniarki szkolno-środowiskowe.
7. Organizacja festynu prozdrowotnego dla społeczeństwa powiatu jarocińskiego. Festyn połączony będzie z przemarszem kobiet - akt włączenia się do ogólnopolskich obchodów października - miesiąca walki z rakiem piersi. Impreza przygotowana pod patronatem Starosty jarocińskiego odbędzie się na rynku w Jarocinie. Przewidziany jest występ zespołu, pokaz scenek rodzajowych przez młodzież szkół ponadgimnazjalnych oraz krótki konkurs dla uczestników imprezy:
• spotkanie młodzieży szkół ponadgminazjalnych z terenu powiatu jarocińskiego: Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Jarocinie, Zespole Szkół zawodowych nr 1 w Jarocinie i zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Jarocinie, pracowników służby zdrowia, członkiń Klubu Aamzonek, zaproszonych gości na boisku ZSO i przemarsz na jarociński rynek - wszyscy uczestnicy przemarszu będą mieli w ręce różowy balonik,
• w rynku będzie zamontowana scena: chór im. K.T. Barwickiego z Jarocina zaśpiewa hymn Amazonek, a następnie głos zabiorą zaproszeni goście, będzie również krótka relacja z wyników działań objętych programem,
• na koniec występ np. ELENI - znana z aktywności na rzecz walki z rakiem piersi.